Yani elektrik kaynağı olarak kullandığımız prizler, duylar ve cihazlara elektrik enerjisinin bir noktadan iletimi sağlanır. Herhangi bir yapıda da bu işlem bir elektrik dağıtım panosu sayesinde gerçekleştirilir.
Elektrik Dağıtım Panosu Nedir?
Bir şebeke üzerinden gelen elektrik enerjisinin farklı noktalara iletiminin gerçekleştirilmesi ve kullanılabilir hale getirilmesi için kullanılan sistem, elektrik dağıtım panosu olarak adlandırılır. Bu çerçevede pano, merkezi bir yapı oluşturur. Örneğin; bir apartmanın girişinde yer alarak dışarıdan gelen elektrik enerjisini kontrollü bir şekilde bina içerisine dağıtır. Genellikle de bu tip ana panolar öncelikli olarak endüstriyel tesisler, büyük kurumlar veya işletmeler için bir gerekliliktir.
Gündelik yaşamımızı sürdürdüğümüz evlerde bağımsız bir ev ya da apartmanların giriş bölümlerinde bilindiği üzere sigorta panoları yer alır. Fakat endüstriyel tesisler ya da okullar gibi yapılarda tek bir abonman üzerinden elektrik kullanıldığı için yapıya gelen elektrik enerjisi önce elektrik dağıtım panosu üzerinden geçer. Pano yapıdaki makineler, cihazlar, sistemler, asansörler, aydınlatma, prizler, odalar veya ısıtma gibi her noktaya elektriği değişen ekipmanlar vasıtasıyla düzenli ve güvenilir bir şekilde dağıtır.
Elektrik Dağıtım Panosu Ne İşe Yarar?
Endüstriyel tesisler gibi yapılar açısından bakıldığında fabrika gibi ortamlarda kullanılması gereken elektrik enerjisinin yapı içerisindeki her noktaya kontrollü bir şekilde ulaşması gerekir. Bazı noktalar için akım değerinin düşürülmesi, bazı noktalarda belirli süre ile akım oluşturulması veya kontrollü bir elektrik iletimi gerçekleştirilmesi gerekir. Yapıda bulunan bir elektrik dağıtım panosu ise dahilinde bulunan ekipmanlar vasıtasıyla bu işlevleri yerine getirir.
2025 koşulları düşünüldüğünde akıllı sistemlerin ve teknolojilerin de dahil edilmesi ile artık elektrik dağıtım panosu çok daha komplike ve güvenilir bir yapı kazanmaya başlamıştır. Bazı ekipmanlar kontrollü bir şekilde uzaktan müdahale edilerek elektrik enerjisinin iletilmesini veya durdurulmasını, bazı ekipmanlar ise elektrik enerjisi kullanımında daha yüksek verim elde edilmesini sağlamaktadır. Örneğin; fabrikalarda endüstriyel otomasyon sistemleri için bu tarz akıllı ve verimli panolara ihtiyaç duyulmaktadır.
Bir fabrika, bir hastane, bir okul veya bir stadyum gibi farklı alanlarda elektrik enerjisini her noktaya güvenilir ve kontrollü şekilde ulaştırmak için panolar kullanılır. Pano, akımın ulaşacağı noktada gereken değerin belirlenmesini de sağlar. Yani elektrik enerjisinin iç mekanda oluşturacağı iletim ve iletişimi kontrol eder. Hangi akım değeri ile hangi noktaya hangi süre bazında akım ulaşacağı özellikle devre kesici ya da röle adı verilen ekipmanlar sayesinde pano üzerinden sağlanır.
Panolar genellikle kullanıcının ihtiyaçlarına ve panonun yerine getirmesini talep ettikleri fonksiyonlara göre üretilen sistemlerdir. Ayrıca elektrik dağıtım panosu bir güvenlik önlemi olarak birçok yapıda yasal anlamda da zorunluluk oluşturur. Elektrik enerjisinin kontrolünü sağlayan bu sistem, acil bir durumda yangın veya doğal afetlerde anlık olarak enerjinin kesilmesi gibi işlevler gerçekleştirir. Pano dahilinde bulunan devre kesici, sigorta veya şalter gibi her ekipman panonun değişen işlevler ile güvenlik koşullarını tamamlamasını sağlar.
2025 yılında olmamız hasebiyle teknoloji ve teknolojinin getirdiği nimetler vazgeçilmez bir yere sahiptir. Bu anlamda da teknolojinin kullanılabilir hale gelmesini sağlayan en büyük kaynak da elektrik enerjisidir. Enerji hangi kaynaktan yani hangi santralden ulaşırsa ulaşsın kullanıcının enerjiyi verimli, güvenli ve isteğine uygun şekilde tüketilebilmesi için de elektrik dağıtım panosu bir mecburiyettir. Bu anlamda her endüstriyel tesis ya da kurumda bütçe ve planlamalara uygun bir şekilde düzenli bakımları yapılan ve özel bir pano kullanımı sağlanmalıdır.
Elektrik Dağıtım Panosu Çeşitleri Nelerdir?
Elektrik dağıtım panosu için farklı türlerden bahsedilmesi gerekirse, elbette öncelikle fiziksel anlamda oluşan değişimler ile ortaya çıkan ürünler göz önünde tutulabilir. Çünkü elektrik pano çeşitleri genellikle fiziki olarak ortaya koyulan çeşitlilik ile farklılık sağlayabilir. Bugün bilinen en önemli çeşitler arasında bu açıdan modüler dağıtım panoları göz önünde tutulabilir. Modüler panolar ise kendi içerisinde dikey pano, duvara gömülü pano, çekmeceli pano ve mobil pano gibi çeşitlere ayrılabilmektedir.
Dağıtım panolarında çeşitlilik fonksiyonel ve kullanım amacına uyum gibi ayrıntılar ile sağlandığında ise farklı ürün türlerinden de bahsetmek mümkündür. Örneğin; modüler dağıtım panoları yanında ana dağıtım panoları, sayaç panoları, orta gerilim panoları ve özel üretim panolar gibi çeşitlerden bahsetmek mümkündür. Bu çeşitler içerisinde örnek olarak dikili tip panolar açık veya kapalı alanda modüler bir yapı ile fabrikalar ya da endüstriyel tesislerde yer alabilir.
Ana dağıtım panoları, dev yapılarda ve endüstriyel tesislerde şebeke üzerinden gelen elektrik enerjisinin sağlıklı bir şekilde dağıtılması için kullanılır. Şebekeden gelen yüksek değerli elektrik akımı istenilen değerlere pano bileşenleri sayesinde düşürülerek, yapıda her noktaya güvenilir bir iletim sağlanır. Bazı sistemler ve cihazlar ise yine endüstriyel tesisler gibi noktalarda orta gerilim seviyesi ile çalışır. Bu değerlere uygun bir şekilde de orta gerilim panoları kullanılabilir.
Sayaç panoları genellikle apartmanlarda ve çoklu abonelerin bulunduğu yapılarda görülebilirken, elektrik sayaçlarının birleşimi ile kurulan panolardır. Hep abone için kontrollü bir şekilde elektrik dağıtımı, ölçümü ve kontrolü imkanı sağlayan bu tip panolar istenilen birçok değişen boyutta üretilerek kullanıma sunulabilmektedir. Mobil panolar gibi ürünler ise özellikle açık alanda belirli sürede gerçekleştirilecek çalışmalarda elektrik enerjisi kontrolü için tercih edilir. Örnek olarak bu tip elektrik dağıtım panosu şantiyelerde çok sık kullanılan ürün çeşitleri arasında yer almaktadır.
Elektrik Dağıtım Panosu Bileşenleri Nelerdir?
Günümüzde elektrik enerjisinin kontrolü kullanımında özellikle akıllı sistemler ve teknolojik gelişmeler devreye girdiği için pano bileşenlerinde de değişimler ortaya çıkmaya başlamaktadır. Bir dağıtım panosu içerisine kullanıcı taleplerine ve ihtiyaçlara bağlı olarak klasik olarak bilinen ya da tamamen yeni birçok farklı bileşen dahil edilebilmektedir. Genel olarak ise sayılabilecek pano bileşenleri arasında devre kesiciler, ölçüm cihazları, röleler, sigortalar, kablo bağlantıları ve şalterler gibi parçalar yer alır.
Elektrik pano imalatı kullanıcının taleplerine uygun bir şekilde bazı faktörler göz önünde tutularak sağlanır. Örneğin; bir endüstriyel tesiste kullanılacak pano için öncelikle tesisin boyutu, işleme türü, üretim çeşitleri, elektrik enerjisi ihtiyacı ve güvenlik ihtiyaçları göz önünde tutulur. Çünkü buna bağlı olarak da pano içerisinde gereken bileşenlerin belirlenmesi mümkün olur. Bu çerçevede bir pano içerisinde mutlaka bulunması gereken ya da alternatif olarak bulunabilecek ekipmanlar aşağıdaki şekilde sayılabilir.
· Devre kesici pano içerisinden geçen elektrik enerjisinde bir aşırı akım ya da kısa devre problemi olması durumunda enerjinin kesilmesini sağlar.
· Şalter, bir devre kesici olarak bazen pano içinde bazen pano dışında manuel kontrol ile kullanım için yer alır.
· Ölçüm cihazları panolarda reaktif gücün kontrol edilmesi veya voltaj ya da amper ölçümü sağlanması için yer alabilir.
· Kontaktörler panolarda yüksek akım kontrolü için kullanılırlar.
· Röle, farklı işlevler ile örneğin; belirli bir ısı değerinde enerjinin kesilmesi, belirli bir süre ile enerjinin aktif edilmesi ya da bazı güvenlik koşulları ile akıllı çalışma oluşturulması için panolara eklenir.
· Sigortalar, akım problemlerinde otomatik veya manuel şekilde akımın durdurulması için kullanılabilir.
· Pano içerisinde ekipmanlar ve iletim hatlarında kablolar yer alırken, aynı zamanda kablolar klemens bağlantıları ve sabitleme ekipmanları ile kullanılır.
· Pano göstergeleri, sinyal lambaları ve sayaçlar enerji akımının takip edilmesi ve ölçülmesi için kullanılır.
· Kablo kanalları sayesinde kablo düzeni elde edilirken, pano içerisinde sağlıklı bir hava akımı için soğutma fanları veya soğuk koşullarda da ısıtıcılar yer alabilir.
Elektrik dağıtım panosu bu bileşenler ile birlikte ister bir fabrikada ister bir hastanede ya da bir apartmanda elektriğin tüm güvenlik koşullarına uygun şekilde kontrollü kullanımını sağlar. Bu neden ile hem genel olarak hem de tüm ekipmanları ile birlikte panonun düzenli şekilde temizlenmesi ve bakımdan geçmesi de önemlidir. Profesyonel bir üretim sonrasında elektrik dağıtım panosu kullanım alanında montaj edildikten sonra bu düzenli temizlik ve bakım yine profesyoneller tarafından periyodik şekilde sağlanır.
Bu Bir İlandır
